Wypieki
Wybór mąkiPodstawą każdego udanego ciasta jest wybór odpowiedniej mąki. Krupczatki używa się do ciast kruchych, półkruchych, biszkoptowych i tortowych; mąki pszennej mieszanej z krupczatką używa się do ciast drożdżowych i smażonych, na strucel natomiast bierzę się mąkę bardzo miałką, dobrze przesianą.Wyrabianie ciastaCiasto należy miesić cały czas w tym samym kierunku. Jeśli będziesz zmieniać kierunek, ciasto może źle wyrosnąć albo być niedopieczone.Białko sklejaBiszkoptowy spód jest bardzo kruchy i łatwo pęka (zwłaszcza jeżeli ciasto było za długo w piekarniku). Możesz uratować ciasto, jeśli posmarujesz obie części białkiem i mocno do siebie dociśniesz. Również przy pękniętych struclach, kruchych pierożkach z powidłami, ciasteczkach z ciasta półfrancuskiego i podobnych wypiekach białko (albo woda) pełni funkcję lepiszcza.Ciasto łatwo wyjąćWysmarowaną tłuszczem brytfannę warto wstawić na chwilę do lodówki. Dzięki temu tłuszcz nie wymiesza się z ciastem, a gotowy wypiek łatwiej da się potem wyjąć z formy.Słonych wypieków nie podawaj na srebrzeSłonych wypieków nigdy nie podawaj na srebrnych naczyniach. Pod wpływem soli srebro pokrywa się ciemnym nalotem i plamami.Pudding z piankąPudding będzie wyjątkowo pulchny, jeśli dodasz do masy pianę z białek ubitą na sztywno.Pudding bez kożuchaNa puddingu (albo budyniu) nie zrobi się kożuch, jeśli posypiesz jeszcze gorącą masę niewielką ilością cukru.Wykładanie puddinguPudding, budyń albo galaretkę bez trudu wyłożysz z naczynia, jeśli je przedtem opłuczesz zimną wodą. Jeszcze bardziej ułatwisz sobie zadanie, jeśli przedtem zanurzysz naczynie na jakiś czas w gorącej wodzie.Naleśniki jak puchNaleśniki węgierskie (palacsinta) będą miękkie i pulchne, jeśli dodasz do ciasta trochę oliwy, jeszcze lepszy będzie rezultat, zmieszasz mleko z wodą mineralną.Tort z brzuszkiemJeśli wysmarujesz tłuszczem jedynie brzeg tortownicy, ciasto podczas rośnięcia opadnie na brzegach, a w środku się wybrzuszy. Ciasto rośnie równo, jeśli brzegi tortownicy są suche albo grubo oprószone bułką tartą lub mąką.Tort pokroisz niciąJeśli chcesz pokroić blat tortu do przekładania, a nie masz pod ręką odpowiednio długiego noża, użyj do tego celu mocnej nici. Okręć nić wokół placka, przełóż jej końce na krzyż i powoli zaciskaj pętlę. W ten sposób uzyskasz równe powierzchnie.Praktyczny rozpylacz mąkiSpryskiwacz do wody (w domu służy do zraszania roślin) może być przydatny do innego celu – do rozpylania mąki. Bardzo ułatwia zadanie, gdy trzeba oprószyć mąką blachę albo formę do pieczenia.Koniak zamiast proszku do pieczeniaPostanowiłeś upiec ciasto, ale nie masz w domu proszku do pieczenia? Możesz użyć zastępczo 3-4 łyżek rumu albo koniaku. Alkohol spulchnia ciasto prawie tak dobrze jak proszek do pieczenia.Proszek do pieczenia nie spulchniaProszek do pieczenia traci działanie spulchniające, jeśli go dodasz na początku, od razu z mąką, do ciasta jeszcze płynnego. Najpierw należy rozrobić jedną część mąki, a dopiero potem dodaje się jej resztę razem z dobrze wymieszanym proszkiem do pieczenia.Rozmiękłe ciasto owocoweZanim ułożysz na blacie tortu soczyste owoce, posyp go bułką tartą albo mielonymi orzechami lub migdałami. Dzięki temu ciasto nie rozmięknie.Jabłko przedłuża świeżośćKruche ciasteczka dłużej będą świeże, jeśli na naczynia, w którym są przechowywane, wrzucisz ćwiartkę jabłka.Mokra szarlotkaSzarlotka będzie wyjątkowo soczysta, jeśli przed włożeniem do piekarnika przykryjesz ciasto natłuszczonym papierem, a zdejmiesz go tuż przed zakończeniem pieczenia.Olej do ciasta marmurkowegoAby czekoladowa część ciasta marmurkowego nie była zbyt sucha, dodaj do masy kakaowej odrobinę oleju.Ciasto zbyt spieczoneJeśli ciasto w piekarniku jest już mocno spieczone z wierzchu, a środek ma jeszcze nie dopieczony, przykryj je specjalną folią do wypieków, a wtedy wierzch się nie spali.Woda do piekarnikaCiasto drożdżowe będzie miało wspaniałą, pulchną konsystencję, jeśli na czas pieczenia wstawisz do piekarnika naczynie żaroodporne z wodą.Zimny wałek do ciastaWłóż wałek mniej więcej na godzinę przed użyciem do zamrażalnika, a wtedy ciasto nie będzie się do niego przyklejać w czasie wałkowania.Wałek z butelkiJeśli nie masz w domu wałka do ciasta, możesz użyć do wałkowania gładkiej, czystej butelki.Na starych drożdżach ciasto nie rośnieUżywaj do wypieków wyłącznie świeżych drożdży. Stare, zwietrzałe drożdże tracą zdolność fermentacyjną, najczęściej więc ciasto w ogóle nie wyrasta. Różnicę między starymi a świeżymi drożdżami łatwo zauważyć: świeże drożdże mają miękką konsystencję i różowo brązowy kolor, rozłupują się płatkami i ładnie pachną. Wyschnięte drożdże są natomiast twarde, spękane, mają zielonkawy odcień, a miejscami są sczerniałe. Takie drożdże straciły siłę pędną.Test na drożdżeOto prosty sposób na sprawdzenie świeżości drożdży: włóż mały kawałek drożdży do gorącej wody; jeśli od razu wypłynie na wierzch, to znaczy, że drożdże nie straciły swojej siły pędnej.Temperatura pokojowaWszystkie składniki, a także sprzęty i naczynia wykorzystywane przy przygotowaniu ciasta drożdżowego powinny mieć temperaturę pokojową. Jeśli będą zbyt ciepłe, drożdże mogą nie wyrosnąć, ponieważ giną pod wpływem zbyt wysokiej temperatury. Zimno z kolei hamuje ich rozwój.Ciasto pod przykryciemAby ciasto drożdżowe dobrze wyrosło, powinno być przykryte czystą ścierką i stać w ciepłym miejscu, osłoniętym od przeciągów. W ten sposób pod przykryciem utrzymuje się stała temperatura.Udany sernikMasa serowa nie będzie się rozpadać, jeśli zostawisz świeżo upieczony sernik w otwartym, wyłączonym piekarniku tak długo, póki nie osiągnie temperatury pokojowej.Nadzienie strudlaAby z serowego strudla nie wyciekło nadzienie, wstaw przygotowaną masę serową na chwilę do lodówki, żeby stężała.Kruche ciastoKruche ciasto będzie jeszcze bardziej kruche i luźne, jeśli roztrzepiesz z odrobiną soku cytrynowego.Pofałdowany biszkoptJeżeli na wierzchu świeżo upieczonego biszkoptu porobiły się fałdy, wyłóż ciasto razem z formą do góry dnem, na deskę. Mniej więcej po kwadransie odwróć formę, a przekonasz się, że powierzchnia ciasta jest idealnie gładka i równa.Równo rośnieCiasto będzie rosło równomiernie, jeśli na początku pieczenia zostawisz na ok. 10 minut uchylone drzwiczki od piekarnika (zablokuj je warząchwią)Nie wychodzi z formyJeśli ciasto mocno utkwiło w formie i nie możesz go wyjąć, musisz na moment przyłożyć do spodu formy ścierkę zmoczoną w zimnej wodzie. Nagły kontakt z zimnem powoduje kurczenie się metalu, a wtedy ciasto bez trudu da się wyjąć z formy.Soczyste rodzynkiWyschnięte rodzynki znów będą soczyste, jeśli włożysz je mniej więcej na pół godziny do ciepłej wody z odrobiną soku cytrynowego. Potem starannie je osusz.Rodzynki nie opadnąJeśli oprószysz mąką rodzynki albo orzechy, nie opadną na dno ciasta.Rodzynki w rumieRodzynki moczone przez noc w rumie znacznie poprawiają aromat ciasta.Wyschnięte ciastoZwykłe ciasto drożdżowe, nie nadziewane owocami ani nie przekładane kremem, które nieco już podeschło, znów będzie smaczne, jeśli posmarujesz je z wierzchu mlekiem i wstawisz na krótko do rozgrzanego piekarnika. Poza tym przedłużysz świeżość ciasta, jeśli będziesz je przechowywać w lodówce, owinięte w folię aluminiową.Blacha rdzewiejeBlaszane foremki, które są często myte, szybko rdzewieją, dlatego lepiej po użyciu wycierać je starannie suchą ściereczką.Próba patyczkiemJeśli pieczesz wysokie ciasto (np. babkę drożdżową albo piaskową), powinnaś je sprawdzać patyczkiem. Wbij patyczek (może być drut do robótek ręcznych albo sucha nitka makaronu) w najgrubsze miejsce ciasta, wyciągnij i sprawdź, czy ciasto przykleja się jeszcze do patyczka. Jeśli nie, to znaczy, że jest gotowe.Błyskawiczny cukier puderJeśli zabrakło w domu cukru pudru, a jest ci potrzebny natychmiast, zmiel w elektrycznym młynku do kawy cukier kryształ. Mak też można mielić w młynku do kawy.Dekorowanie tortuZanim zaczniesz dekorować tort owocami, bitą śmietaną albo polewą czekoladową, poczekaj, aż ciasto zupełnie ostygnie.Proste i ładneNa wierzchu tortu połóż ozdobną papierową serwetkę z ażurowym wzorem (może być też plastikowa) – sama też możesz powycinać wzorki na papierze – i posyp ją całą cukrem pudrem (jeśli ciasto jest jasne – użyj kakao).Potem zdejmij ostrożnie serwetkę. Prosta i ładna dekoracja gotowa.Tort z żelkamiTak udekorowany tort jest doskonały dla małych dzieci: ustaw małe, kolorowe, żelatynowe misie na nie zaschniętym jeszcze lukrze albo na kremie na wierzchu tortu. Lekko je powciskaj, żeby się nie przewróciły.Lśniąca polewa na torcieJeśli polewa na torcie jest zbyt matowa, wypędzluj stężałą powierzchnię koniakiem, a tort będzie lśnił jak należy.Polewa lepiej kryjePolewa da się łatwiej rozsmarować na torcie albo na cieście i lepiej pokryje całą powierzchnię, jeśli rozrobisz ją gorącą wodą a nie zimną.Z polewą dłużej świeżeCiasta pokryte polewą dłużej utrzymują świeżość i wilgotność. Rodzaj polewy powinien być dostosowany smakiem do poszczególnych ciast: polewa czekoladowa do ciasta marmurkowego, lukier cytrynowy do ciasta piaskowego.Marmolada pod polewąAby polewa nie wsiąkała w ciasto, tak że w końcu w ogóle nie będzie jej widać, należy powierzchnię tortów i wszelkich innych ciast przed pokryciem polewą posmarować cienką warstwą ciepłej marmolady.Lukier o określonym smakuAby lukier był nie tylko słodki, lecz również aromatyczny, dodaj do cukru pudru trochę soku z pomarańczy albo z cytryny. Lukier będzie twardszy, jeśli rozmieszasz go z kilkoma kroplami białka.Biały i różowy lukierAby lukier miał ładny biały kolor (np. na wypiekach świątecznych), należy go rozrabiać nie z wodą, lecz z gorącym mlekiem. Różowy lukier otrzymasz, jeśli dodasz do masy trochę soku z wiśni albo z czerwonych buraków.Lukrowane poza lodówkąLukrowane torty (albo z polewą czekoladową) powinny być wprawdzie przechowywane w chłodnym miejscu, ale nie w lodówce. Zbyt duża różnica temperatur źle wpływa na estetyczny wygląd polewy.Nóż w gorącej wodzieAby podczas krojenia polewa na torcie albo na cieście nie popękała, należy przed każdym cięciem zanurzyć nóż w gorącej wodzie. Również wypieki polewane bitą śmietaną lepiej kroi się w ten sposób. |